Snelle shorty!
In 2017 werd de Z-wereld verrijkt door Rokuhan, met een slimme shorty. Niet veel meer dan een zelfrijdend chassis met twee draaistellen. Het kan werkelijk absurd kleine radia doorlopen, zodat je hele kleine baantjes kan maken bij voorbeeld in je lunchdoos. Bovendien is het ding spotgoedkoop en dat prikkelt natuurlijk de fantasie van veel bouwlustige Z-spoorders. Je kan er gewoon een kapje van Rokuhan zélf op zetten, maar ook iets aardigs of... ingewikkelds bedenken.
Ootz43
Het duurde wel een jaar voor het ding mij opviel en ik er eens één bestelde. Vervolgens maakte ik een speurtocht door mijn vitrines om te zien of er ook wagens bestonden waar de shorty in paste. Zo viel mijn oog op de OOtz43, die compacte ertswagen op twee draaistellen. Die van de shorty hadden bijna dezelfde draaiafstand, maar ze waren grijs. Naar mijn idee moest de OOtz43 een shorty geheel kunnen inslikken en dan was er zelfs nog ruimte over voor sluitverlichting of een klein decodertje.
De shorty heeft ook nadelen. Hij heeft altijd haast. Het wormwiel en de tandwieltjes zijn vrij grof. Dat is digitaal op te lossen, maar wanneer hij langdurig langzaam moet rijden wordt de shorty nogal warm. Je zou nog een extra tandwiel moeten toevoegen, maar dat vereist weer ruimte. Bovendien zitten er aan de Shorty Japanse koppelingen. Die zijn vlot te vervangen door Märklintypen. Maar voor andere koppelaars is het lastiger, dus daarop moest ik wat verzinnen, want al mijn wagens hebben MTL- of Zweedse koppelaars.
OOtz43
Het werd dus de OOtz43. De eerste stap was om deze van zijn ingewanden te ontdoen en in de bodem een uitsparing te maken waarin de shorty precies past. De twee bodemgewichten gaan eruit en het tussenschot van de twee compartimenten. Die moet je binnenwaarts echt vlak vijlen, anders heeft de OOtz later een buikje. Ook van de shorty moet hier en daar wat af, bij voorbeeld de ribbetjes die als klemmen dienen voor een bovenbouw en een blokje aan de voorkant. De uitsparing moet je zó maken dat de draaistellen netjes over de wagen lengte worden verdeeld anders steekt één kant te ver over. Dus passen, meten en netjes erin lijmen.
Alles blijkt vrij vlot te gaan en binnen de kortste keren maakt de Shorty-fied Ootz zijn eerste testrondje met een leegbuikige soortgenoot. Ook aan de bovenkant is zelfs nog ruimte voor een decoder. Ik rijd niet digitaal en heb hem dus netjes afgewerkt met waterproof schuurpapier en een dun laagje 'erts'. Dat kan er dan later nog af voor onderhoud. De draaistellen werden diep zwart waardoor de iets kortere afstand niet meer opvalt. Het lastigst was voor mij nog de omzet naar MTL-couplers. De Japanse zitten namelijk ook nog lager. Ik moest de kastjes verwijderen en er die met een MTL-koppeling inlijmen. Met een beetje vernuft is ook dat dus goed gekomen. Maar het zou leuker zijn als Rokuhan ook steekcouplers à la MTL gaat aanbieden.
Tender bouwen
Bij een volgende tocht door mijn vitrine kwam ik op het idee dat er ook tenders moesten zijn waar de shorty in past. Maar daarin vergiste ik me. Er was altijd wel een nok, een randje of een probleem waardoor het nét niet ging. Dus heb ik een tender opgemeten en er zelf één om de shorty heen gebouwd. Op de foto het resultaat met als kanttekening dat hij nog moet worden afgewerkt om op zijn voorbeeld te lijken.
Aan de andere kant is het eindelijk eens een tender met behoorlijke draaistellen, want die van de 'echte' zijn nog altijd 'nep'. Bij een aantal Märklin Z-stoomlocs steekt de motor achter uit de cabine. Met deze tender kun je nu de stoom-locomotief 'ont-motoren' en er een prachtig "Führerhaus" met interieur op maken. Zo kun je de gemotoriseerde tender kort koppelen met de loc.
Te snel
Maar hier dient zich voorlopig nog het andere nadeel van de shorty aan: hij is te snel! Het ziet er beter uit, maar je kostbare stomer rijdt nu rondjes met de high-speed eigenschappen van de aller eerste ontembare Märklinlocs uit 1972. Nu zijn er legio motortjes met rijen planeettandwieltjes die de shorty kunnen veranderen in een fabuleuze aandrijfeenheid voor zowel trage ertstreinen als bezadigde stoomlocs. In dat geval zijn de mogelijkheden bijna onbegrensd en neemt je fantasie geen einde: trammetjes, lokaaltjes en wat al niet meer.
Maar eerst is hier mijn oproep aan Rokuhan: kan het wat kalmer met die snelle shorty!
